Nordfjord Folkemuseum Nordfjord Folkemuseum
Skisse av eit spisst bygg med store vindauge ved fjorden.

Kunnskap | Holvikejekta

Vernebygg for Holvikejekta

Følg med på bygginga! Etter over 100 år på land treng Holvikejekta eit bygg som vernar ho mot sterk sol og temperaturforskjellar, og som hindrar forvitring, utsiging, skadedyr og rote. Samstundes ynskjer vi å gje besøkande ei betre oppleving av denne «sjøens stavkyrkje». Det får vi no!

Ei jekt er eit breitt fraktefartøy utan dekk med råsegl. Holvikejekta, som vart bygd på Sandane i 1881, er den einaste opphavelege store klinkbygde jekta som er bevart i Noreg.

I fleire hundre år frakta jektene varer mellom bygdene og Bergen, men kring 1900 vart dei utkonkurrerte av skip med motor. Dei fleste jektene vart ombygde eller destruerte.

Redda av sogelag og kommune

I Gloppen kjøpte det nystifta Nordfjord Sogelag jekta i 1909. Sogelaget jobba for å etablere Nordfjord Folkemuseum, og då museet kom på plass i 1915 vart Holvikejekta den første gjenstanden.

Tomta jektenaustet stod på vart i 1910 ble skilt ut frå garden Austrheim, slik at Gloppen kommune kunne kjøpe tomta. «Desse tvo jordstykki vil heradsstyret yverlata til museet med gaavebrev til fullt raadvelde», kan ein lese i museumsprotokollen.

Museet

Arbeidet med eit verne- og formidlingsbygg har pågått sidan 2013. Frå 2018 til 2020 utarbeidde museet tilstands- og tiltaksrapport, prospekt og byggteknisk rapport. I 2021 vart prosjektet fullfinansiert og i 2024 starta bygginga. Budsjettet er på kring 40 mill. kr og er ei tredelt finansiering mellom stat, fylke og kommune. I tillegg har ein folkeaksjon gjeve verdifulle bidrag.

Prospekt med illustrasjonar kan du sjå her.