Året er 1900 og julefreden har senka seg i Moritsstova. På bordet er det dekka på med linduk, og servise i porselen. I lysestakane står det talglys, og i hjørnet av stova står juletreet.
Mattradisjonar
Lenge var det på våre kantar mest vanleg med sau- eller geitekjøt til jul. Då potetdyrkinga tok seg opp på 1800-talet, vart det vanleg å ha ein gris som ein slakta til jul. I same hundreår vart ris utbreidd i Noreg, og risengrynsgraut vart ein populær julerett.
Juletreets ankomst
På midten 1800-talet byrjar juletre å bli vanleg hos det norske borgarskapet, men først kring hundreårskiftet dukkar trea opp hos bønder og «vanlege folk». Dei fyrste juletrea på gardane i Nordfjord var gjerne furu, og pynta med etande pynt eller heimelaga papirpynt. Den etande juletrepynten var julekaker, kandissukker og eple.
Tradisjonen med juletrepynt av papir som lenker og fletta korger kjem frå Danmark på 1860-talet. Å pynte treet med flagg, kjenner ein frå mange land. I Noreg vart flagg ei politisk sak i åra før unionsoppløysinga i 1905, og både det reine norske flagget og unionsflagget («sildesalaten») vart brukt på juletre.
Tradisjonell julepynt
Med illustrerte magasin kom ark med julepynt ein kunne klippe ut og henge på treet. Glansbilde var også mykje brukt, åleine, eller som dekorasjon på pynt av vatt eller kreppapir.
Frå andre halvdel av 1800-talet vart Bethlehemstjerna vanleg som topp-pynt. Kring 1900 fekk mange norske juletre eit langt, skinande «kyrkjespir» av glas i toppen.
Frå 1880-talet måtte den heimelagde pynten dele plass med masseprodusert juletrepynt. Masseproduksjon av glaskuler og glitter fanst lenge berre på nokre få stadar i Tyskland og Frankrike. Derfrå vart pynten frakta til ulike land i Europa – også Noreg.